Thực Hiện 6 Bước Rửa Tay Chuẩn Bộ Y Tế Để Phòng Bệnh Hiệu Quả

Bàn tay là ổ chứa hàng triệu vi khuẩn mà mắt thường không nhìn thấy. Chúng có mặt khắp nơi như tay nắm cửa nhà vệ sinh, điện thoại, tiền mặt… Thực hiên các bước rửa tay đúng cách có thể ngăn chặn phần lớn nguy cơ lây bệnh. Trong bài viết này, Enic sẽ hướng dẫn bạn 6 bước rửa tay của Bộ Y tế để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

1. Tại sao cần rửa tay đúng cách?

Bàn tay là bộ phận hoạt động nhiều nhất của cơ thể, nơi tập trung của hàng triệu vi khuẩn và virus mà mắt thường không thể nhìn thấy. 

Các nhà khoa học chia vi khuẩn trên da tay thành hai nhóm:

• Vi khuẩn vãng lai (Transient flora): Đây thường là những mầm bệnh nguy hiểm như E. coli, virus cúm, vi khuẩn gây tiêu chảy. Điểm đáng mừng là chúng có thể bị loại bỏ dễ dàng nếu rửa tay đúng cách với xà phòng.
• Vi khuẩn định cư (Resident flora): Sống lâu dài trong các lớp tế bào ngoài cùng và tuyến bã nhờn của da. Phần lớn chúng vô hại. Nhưng trong một số trường hợp khi da bị trầy xước hoặc hệ miễn dịch suy yếu thì chúng vẫn có thể trở thành nguồn gây bệnh.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), việc thực hiện các bước rửa tay cơ bản thường xuyên mang lại những lợi ích rõ rệt:

• Giảm từ 23 – 40% các ca bệnh tiêu chảy trong cộng đồng.
• Giảm 58% nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy ở những người suy giảm miễn dịch.
• Giảm từ 16 – 21% các bệnh đường hô hấp, như cảm lạnh.
• Giảm từ 29 – 57% tỷ lệ trẻ em phải nghỉ học do bệnh đường tiêu hóa.

Ngoài ra, thực hiện các bước rửa tay thường quy còn giúp giảm tình trạng kháng kháng sinh, vì khi ít mắc bệnh hơn, con người sẽ ít phải sử dụng thuốc điều trị hơn. Tuy nhiên, chỉ rửa bằng nước thôi là chưa đủ. Muốn đạt hiệu quả tối đa, chúng ta cần rửa tay đúng lúc, đúng cách và đủ các bước rửa tay bằng xà phòng theo khuyến cáo của Bộ Y tế.

2. Hướng dẫn 6 bước rửa tay đúng cách theo chuẩn Bộ Y tế 

Để việc rửa tay thực sự có hiệu quả, chúng ta cần làm đúng quy trình chứ không chỉ đơn giản là xả nước qua loa. Một lần rửa tay chuẩn nên kéo dài ít nhất 30 giây dưới vòi nước chảy. Trước khi bắt đầu, hãy chuẩn bị nước sạch và xà phòng (hoặc dung dịch rửa tay chuyên dụng).

Chi tiết 6 bước rửa tay chuẩn Bộ y tế:

• Bước 1: Làm ướt và tạo bọt. Rửa ướt hai lòng bàn tay với nước. Lấy lượng xà phòng vừa đủ rồi chà hai lòng bàn tay vào nhau để tạo bọt.
• Bước 2: Rửa mu bàn tay và kẽ ngoài. Dùng lòng bàn tay này chà lên mu bàn tay kia và các kẽ ngoài ngón tay, sau đó đổi bên và lặp lại.
• Bước 3: Chà lòng bàn tay và kẽ trong. Chà sát hai lòng bàn tay vào nhau, miết kỹ các kẽ ngón tay để loại bỏ vi khuẩn ẩn sâu.
• Bước 4: Rửa mặt ngoài ngón tay. Khép hờ các ngón tay, chà mặt ngoài ngón tay này vào lòng bàn tay kia theo động tác móc câu, rồi đổi tay làm lại.
• Bước 5: Rửa ngón cái. Dùng lòng bàn tay này xoay và chà ngón cái của bàn tay kia, sau đó đổi bên.
• Bước 6: Rửa đầu ngón tay và làm sạch tay. Chụm đầu các ngón tay này xoay vào lòng bàn tay kia. Cuối cùng, rửa sạch dưới vòi nước cho hết xà phòng và làm khô bằng khăn giấy sạch dùng một lần hoặc máy sấy tay.

3. 5 thời điểm vàng bắt buộc phải rửa tay ngay

Hiệu quả phòng bệnh không chỉ nằm ở cách rửa tay mà còn ở thời điểm rửa tay. Nếu hình thành được thói quen rửa tay vào những thời điểm quan trọng nhất, chúng ta có thể ngăn mầm bệnh xâm nhập vào cơ thể ngay từ đầu.

Cụ thể, bạn bắt buộc phải thực hiện các bước rửa tay bằng xà phòng đúng cách trong những trường hợp sau:

• Trước bữa ăn hoặc khi chuẩn bị nấu nướng: Đây là lúc tay có khả năng tiếp xúc trực tiếp với miệng hoặc thực phẩm, dễ đưa vi khuẩn vào cơ thể.
• Trước khi chăm sóc vết thương, người bệnh hoặc trẻ nhỏ: Đây là những đối tượng nhạy cảm, nếu tay không sạch sẽ dễ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, lây chéo bệnh.
• Sau khi đi vệ sinh: Đây là nơi chứa nhiều vi khuẩn đường ruột, vì vậy rửa tay sau khi đi vệ sinh là điều bắt buộc.
• Sau khi ho, hắt hơi, xì mũi: Khi ho hoặc hắt hơi, các giọt bắn chứa virus, vi khuẩn bám lại trên tay và có thể lây lan sang người khác nếu không rửa ngay.
• Sau khi chạm vào rác thải hoặc bề mặt công cộng: Tay nắm cửa, nút bấm thang máy, lan can, tiền mặt… là những nơi nhiều người cùng chạm vào, dễ trở thành ổ vi khuẩn.

Tóm lại, bất cứ khi nào bạn cảm thấy tay bị bẩn hoặc nghi ngờ đã tiếp xúc với nguồn lây bệnh, hãy rửa tay ngay theo 6 bước chuẩn Bộ Y tế để bảo vệ sức khỏe cho chính mình và cho người xung quanh. Để thuận tiện hình thành thói quen rửa tay, bạn nên bố trí thiết bị vệ sinh như lavabo, vòi cảm ứng ở các vị trí dễ tiếp cận trong gia đình, trường học hoặc văn phòng.

4. Nên sử dụng loại nước rửa tay nào là tốt nhất?

Có nhiều sản phẩm vệ sinh tay trên thị trường, nhưng không phải loại nào cũng mang lại hiệu quả giống nhau. Lựa chọn số một luôn là xà phòng và nước sạch. Đây là cách tốt nhất để loại bỏ vi khuẩn, virus, bụi bẩn và cả dầu mỡ bám trên da nhờ cơ chế cuốn trôi dưới nước chảy.

Trong tình huống không thể rửa tay bằng nước và xà phòng, bạn có thể lựa chọn dung dịch sát khuẩn tay nhanh để làm sạch tay như một giải pháp tạm thời. Điều kiện quan trọng là dung dịch phải chứa ít nhất 60% cồn để đảm bảo hiệu quả diệt khuẩn. Khi sử dụng, cần chà đều dung dịch khắp bàn tay, kẽ ngón và móng tay cho đến khi tay khô tự nhiên.

Tuy nhiên, dung dịch sát khuẩn vẫn có những hạn chế:

• Không loại bỏ được hoàn toàn tất cả các loại vi khuẩn, virus.
• Không hiệu quả nếu tay đang dính bẩn rõ rệt, dầu mỡ hoặc bụi đất.

Cảnh báo an toàn: Dung dịch sát khuẩn chứa cồn có thể gây ngộ độc nếu uống hoặc nuốt phải. Vì vậy, cần để xa tầm tay trẻ nhỏ và phải có sự giám sát của người lớn khi cho trẻ sử dụng. Ngoài ra, do chứa cồn dễ cháy, nên tránh để gần nguồn nhiệt hoặc lửa.

Giữ đôi tay sạch khuẩn là giữ cho sức khỏe được an toàn. Hãy rửa tay đúng cách theo 6 bước chuẩn Bộ Y tế và biến nó thành thói quen hằng ngày của bạn.